TRANG PHỤC CỦA TÙ TRƯỞNG ÊĐÊ

Trên cao nguyên Đắk Lắk, hình ảnh của người tù trưởng uy vũ, hùng mạnh đã đi vào trường ca, trở thành huyền thoại và được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Trên cao nguyên Đắk Lắk, hình ảnh của người tù trưởng uy vũ, hùng mạnh đã đi vào trường ca, trở thành huyền thoại và được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Đối với người Ê đê, tù trưởng là một nhân vật có vị trí đặc biệt quan trọng, thường được gọi là Mtao. Mtao qua lời kể của những người già là người rất giàu có, sự giàu có thường được biểu hiện ở ngôi nhà dài thật dài, thóc lúa dư thừa, có nhiều chiêng, ché, nô lệ, ... Những tù trưởng hùng mạnh không chỉ có tầm ảnh hưởng trong buôn mà còn chi phối các buôn lân cận và trang phục của tù trưởng cũng có nhiều nét khác biệt so với người dân thường. Tù trưởng đầu đội Kưn (một loại khăn nhiễu), mình mặc áo Brung Blak (loại áo Dêch Kvưh Gru của người giàu mặc trong những dịp trọng đại), ngực áo được trang trí bằng hàng khuy đồng chạy dài trên nền hoa văn màu đỏ được cách điệu hình “đại bàng dang cánh”, ở gáy, khủy tay, cổ tay, gấu áo được đính thêm những mảnh vải trắng có kích thước khoảng 5x7cm - đây là điểm phân biệt trang phục của tù trưởng với trang phục của những người dân thường. Đi cùng với áo là chiếc khố Kpin Ktêh - loại khố của lớp người giàu dùng trong dịp lễ hội. Khố của tù trưởng được phân biệt là tua ở hai đầu rủ dài qua hông có thể quấn thêm những dải khăn vải quý, những tù trưởng có thế lực thì khố của họ được dệt dài hơn các khố khác, có khi tới 6-7m. Đi kèm với trang phục là các “phụ kiện”: xà gạc hình đầu chim phượng hoàng, túi đeo có tua, dép bằng da trâu (Klit jua). Khi có chiến tranh xảy ra tù trưởng thường đóng vai trò là thủ lĩnh, bên cạnh trang phục của họ còn trang bị thêm một số vật dụng cần thiết như: Áo giáp (bằng mềm đắp), ná, ống tên, giáo, mác… Như vậy, bộ trang phục thể hiện được chức sắc của người tù trưởngtrong xã hội Ê đê truyền thống. Thông qua nó ta có thể thấy được sự khéo léo, tinh tế của người phụ nữ Ê đê cũng như kỹ thuật dệt vải của họ.



sưu tầm và biên soạn