ÊLŬ HRAH – TÔ ĐỰNG LỄ VẬT CÚNG

Người Ê đê có hai hệ thống nghi lễ đó là Nghi lễ vòng đời và Nghi lễ nông nghiệp, trong một năm họ thường tổ chức nhiều lễ cúng: Cúng bến nước, cúng cầu mưa, cúng sức khỏe,… tất cả các lễ cúng đều không thể thiếu mtĭl, êlŭ hrah (chén, tô đựng lễ vật). Tùy theo kích thước, người ta sẽ dùng các mtĭl, êlŭ đựng thịt cúng, máu con vật hiến sinh hay rượu cần để dâng lên các vị thần linh.

Tại Bảo tàng Đắk Lắk có khá nhiều tô, chén đựng lễ vật cúng, một trong số đó là chiếc tô có tuổi đời khoảng 200 năm do ông Y Biêr Niê (hiện là Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND, Trưởng Đoàn đại biểu quốc hội tỉnh Đắk Lắk) ở xã Cư Bao, thị xã Buôn Hồ trao tặng. Đây là hiện vật được sưu tầm từ người chút của dòng họ B’Krông - dòng họ của tù trưởng Y Gŏk B’Krông giàu có, hùng mạnh ở vùng Buôn Hồ vào thế kỷ XIX.


Trước đây, giá trị của 2 chiếc tô được quy đổi bằng 3 con bò hoặc 2 con trâu, những êlŭ hrah sẽ được dùng để đựng lễ vật trong những lễ lớn, đặc biệt đối với dòng họ B’Krông, hàng năm thường tổ chức mổ trâu cho đại bàng ăn như một cách để thể hiện sự giàu mạnh và uy thế của dòng họ.


Tô đựng lễ vật cúng, đường kính: 21 cm; cao: 12 cm


Có những hiện vật tuy nhỏ, đời thường nhưng chứa đựng nhiều câu chuyện văn hóa, lịch sử. Hiện vật đến với bảo tàng lại khoác lên mình chiếc áo mới, có giá trị trưng bày, phục vụ các đối tượng khách tham quan, đặc biệt là những người yêu thích văn hóa truyền thống các dân tộc. Bảo tàng Đắk Lắk hy vọng sẽ kết nối, chia sẻ rộng rãi những câu chuyện của quá khứ, hiện tại và hướng đến một tương lai tốt đẹp hơn.

GD&TT