Chuyện kể rằng: Từ rất xa xưa, trên cao nguyên M’Đrắk có buôn M’luôč của người Êđê Blô. Cuộc sống trong buôn yên bình, nhà nhà no ấm, chiều chiều trong những ngôi nhà dài bếp lửa bập bùng cháy đỏ. Trong buôn có người con gái rất xinh đẹp tên là K’naǒ. Da nàng trắng như bông, khuôn mặt đẹp như nữ thần mặt trăng, tóc dài như dòng suối, mắt sáng như sao mai, tiếng nói nhẹ nhàng, êm ái như chim hót trong rừng. Thân thể nàng như đúc khuôn vàng. Nhìn từ đằng trước không nhắm mắt được, nhìn từ đằng sau không ai thấy chán. Gặp từ năm này đến năm sau trong lòng vẫn chưa quên, trong đầu vẫn chưa hết nhớ. K’naǒ đã xinh đẹp lại nết na, chăm chỉ, hàng ngày ngồi bên khung cửi dệt khăn, dệt váy, dệt khố cho mọi người nên ai cũng mến yêu. Tiếng nàng nết na, xinh đẹp không chỉ có người trong buôn biết đến mà còn truyền tới nhiều buôn làng gần xa. Nhiều chàng trai trong buôn ngoài làng muốn đến trao vòng, gửi nhẫn, muốn được cùng nàng ở chung một nhà, ăn chung một nồi, cùng một đường ra nương lên rẫy. Nhưng trong lòng nàng K’naǒ vẫn chưa hề nghĩ đến ai.

Cạnh buôn của K’naǒ ở có một dòng thác, nước chảy nhẹ nhàng, cảnh đẹp thơ mộng, là nơi trai gái trong buôn thường rủ nhau ra mò cua, bắt cá, tắm gội và ngồi chơi dưới những tán cây rợp mát.

Một hôm, cũng như bao ngày khác, K’naǒ cùng nhiều người ra thác nước tắm. Tắm xong, trong khi mọi người đã về hết, K’naǒ vẫn muốn ngồi lại trên những khối đá bàn dưới gốc cây cổ thụ thả tóc ra phơi gió. Bỗng từ dưới thác có một chàng trai khôi ngô, tuấn tú hiện ra. K’naǒ thảng thốt, ngạc nhiên vô cùng. Chàng trai tiến tới gần nàng và nói mình là con trai của thần nước. Vì cảm mến sắc đẹp và tính nết của nàng nên đã thầm để ý nàng từ lâu, hôm nay nhân lúc vắng vẻ chàng tới hỏi xin lấy nàng làm vợ. K’naǒ sau phút ngạc nhiên đã dần bình tĩnh trở lại. Trước những lời lẽ của con trai thuỷ thần nàng đã từ chối, nàng nói:

- Tôi là người trần, còn anh là con trai thần nước làm sao mà lấy nhau được.

Nói xong nàng bỏ chạy về nhà.

Đêm hôm đó, trong giấc ngủ K’naǒ mơ thấy mình đang tắm tại thác, con trai thần nước lại hiện lên tha thiết xin nàng làm vợ mình. Nhưng nàng vẫn không đồng ý. Đêm hôm sau, rồi hôm sau nữa, ba đêm liên tiếp nàng vẫn chỉ mơ thấy một giấc mơ như thế.

Sang ngày thứ tư, nàng K’naǒ ra dòng thác tắm. Con trai thần nước lại hiện lên xin lấy nàng làm vợ. Chàng hứa sẽ cho nàng và gia đình thật nhiều cồng chiêng, ché, nồi đồng, khố áo, bò đầy đàn, trâu đầy đồng, cồng chiêng đầy nhà. Thế nhưng K’naǒ vẫn không đồng ý, nàng vẫn trả lời lại rằng:

- Tôi là người trần, còn anh là con trai thần nước làm sao mà lấy nhau được.

Hôm sau, trên đường ra thác  K’naǒ thấy ở gần thác có rất nhiều cua, cá, ếch, ốc, ba ba,… K’naǒ vui mừng nhặt thật đầy gùi mang về nhà. Đêm ấy, nàng vẫn nằm mơ thấy con trai thần nước tới xin lấy nàng làm vợ, chàng hứa cho nàng và gia đình thật nhiều cồng, chiêng, ché, nồi đồng, khố áo, trâu, bò nhưng K’naǒ vẫn một mực từ chối. Sáng tỉnh dậy, K’naǒ bàng hoàng khi thấy cua, cá, ếch biến thành trâu bò. Ốc, ba ba biến thành chiêng ché, nồi đồng, khố áo. Trâu bò đứng chật dưới sàn nhà, ra tận ngoài đường, ngoài bãi, ngoài cánh đồng. Chiêng, ché, nồi đồng, khố áo xếp chật nhà dài. Thấy chuyện lạ, người trong buôn kéo tới nhà K’naǒ xem rất đông, nhưng không ai hiểu đã có chuyện gì xảy ra.

Như mọi ngày, K’naǒ vẫn ra thác nước tắm. Lần này, con trai thần nước hiện lên làm phép bắt nàng xuống thuỷ cung. Chàng dẫn nàng tới gặp cha mẹ mình để giới thiệu cho cha mẹ người con gái chàng đã thầm thương, trộm nhớ từ lâu. K’naǒ lễ phép cúi chào, cha mẹ chàng rất ưng ý vì nàng vừa ngoan hiền, vừa xinh đẹp. Thế nhưng K’naǒ lại nói là không thể nào lấy con trai thần nước được vì hai người ở hai thế giới khác nhau. Con trai thần nước buồn lắm, giữ nàng ở lại thuỷ cung, nói nàng phải ở lại để dệt khố, áo, váy, chăn mền cho chàng và cha mẹ chàng. K’naǒ im lặng đồng ý ở lại làm việc nhưng kiên quyết không chịu chấp nhận làm vợ chàng vì chàng không phải là người trần.

Sau bảy ngày bảy đêm giữ nàng dưới thuỷ cung, thấy không thuyết phục được nàng, con trai thần nước đành trả nàng về trần gian. Trong thời gian K’naǒ ở dưới thuỷ cung, cha mẹ nàng ở nhà tưởng nàng mất tích, nhờ tất cả người già, người trẻ, con trai, con gái trong buôn đi tìm khắp nơi, khắp các con sông, dòng suối, khắp các ngọn thác, đoạn ghềnh nhưng không một ai tìm thấy dấu vết của nàng K’naǒ. Cha mẹ K’naǒ còn chuẩn bị cả lễ cúng, nhờ thầy cúng về cúng Yang, mong Yang thương giúp tìm thấy nàng. Đến ngày thứ bảy có người phát hiện thấy K’naǒ nổi trên đoạn thác gần buôn, lại gần thấy nàng vẫn thở. Người đó mang nàng về nhà, thấy nàng cha mẹ nàng vô cùng mừng rỡ, mổ heo, mổ trâu để ăn mừng nàng chở về. Trong đêm ăn mừng đó nàng K’naǒ ngồi kể cho cha mẹ và mọi người trong buôn nghe vì sao mình mất tích bảy ngày bảy đêm, đó là vì có một chàng trai con thần nước muốn lấy nàng làm vợ, còn hứa cho nàng thật nhiều trâu bò, cồng chiêng, nhưng nàng không chịu đã bắt nàng xuống thuỷ cung dệt khố, áo, chăn, mền cho bố mẹ chàng. Mọi người im lặng lắng nghe câu chuyện kỳ lạ đó rồi truyền tai nhau rằng nàng K’naǒ đã gặp được thần nước.

Đến sáng ngày hôm sau, K’naǒ thấy trong người khó chịu, nàng muốn ra tắm tại dòng thác cạnh buôn. Mọi người khuyên nàng không nên ra đó nữa nhưng dường như có một nguồn sức mạnh nào đó xui khiến, K’naǒ vẫn kiên quyết muốn ra thác tắm. Trước sự kiên quyết và tha thiết của nàng, người nhà và mọi người trong buôn đành chấp nhận, nhưng người nhà yêu cầu có người theo đi để bảo vệ nàng. K’naǒ đồng ý để người nhà theo đi canh chừng nàng. Đến thác, người nhà ngồi chờ nàng bên bờ còn nàng xuống thác tắm. Đang tắm K’naǒ bỗng ngất đi rồi bị cuốn chìm xuống thác. Người nhà nhìn thấy nàng bị cuốn đi, đuổi theo để cứu nàng nhưng không kịp. Người trong buôn vẫn thay nhau tìm kiếm, đứng trông chờ nàng bên dòng thác đó nhưng ngày này qua ngày khác, tháng này qua tháng khác vẫn không thấy nàng trở về. K’naǒ đã vĩnh viễn rời xa cha mẹ, rời xa buôn làng.

Từ đó, người dân trong buôn lấy tên nàng đặt tên cho dòng thác nơi nàng ra đi, thác K’naǒ (Drai K’naǒ). Dòng thác đó vẫn đời này qua đời khác bí ẩn dưới những tán rừng âm u, vẫn rì rào nước đổ như để kể mãi huyền thoại về mối tình si giữa chàng trai con thần nước với người con gái xinh đẹp, nết na, dịu hiền của buôn làng.

Không ồn ào và dữ dội, thác Drai K’naŏ mang vẻ đẹp hiền hòa, thơ mộng xung quanh là những gốc cổ thụ vươn bộ rễ rộng lớn, chắc khỏe ôm chặt vào vách đá như thách thức sự vững chắc, lâu bền của K’naŏ giữa thiên nhiên dưới sự tác động của thời gian, con người.

Với vẻ đẹp hoang sơ và hữu tình, ngày 17/9/2012,  Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xếp hạng Drai K’naŏ là Di tích Danh lam thắng cảnh cấp Quốc gia.

Một số hình ảnh về Di tích